Werkeloosheid in Europees verband

Afgelopen zaterdag 1 mei is de nieuwe Europese verordening in werking getreden die de regels van de EU-lidstaten op het gebied van sociale zekerheid moet coördineren. In dit artikel geven wij u gedetailleerde informatie over hoe sociale zekerheid geregeld wordt en in het bijzonder over het in aanmerking komen voor een werkeloosheidsuitkering.

In voorgaande artikelen zijn al de nieuwe regels aan de orde gekomen voor arbeidsongeschiktheidsuitkeringen en voor ouderdoms- en nabestaandenpensioenen. Ook voor mensen die in meerdere landen gewerkt hebben en werkeloos raken heeft de nieuwe verordening gevolgen. 

26-uit-36-wekeneis
Het kan voorkomen dat iemand niet lang genoeg gewerkt heeft in één land om in aanmerking te komen voor een werkloosheidsuitkering. In dat geval moet het orgaan waar de uitkering wordt aangevraagd de tijdvakken samentellen volgens de wetgeving van de betreffende lidstaat (dus de lidstaat waar de betrokkene de uitkering aangevraagt). Woont en werkt iemand in Nederland en wordt een contract van drie maanden niet verlengd. Op het moment dat een WW-uitkering aangevraagd wordt voldoet de persoon niet aan de 26-uit-36-wekeneis. Deze eis stelt immers dat iemand in de 36 weken vóór de eerste werkeloosheidsdag, minimaal 26 weken in (Nederlandse) loondienst heeft gewerkt. Echter omdat de persoon vóór deze dienstbetrekking vijf jaar in België werkte, telt Nederland (op basis van de verordening) de verzekerde tijdvakken uit België mee voor de 26-uit-36-wekeneis waardoor toch een recht op een WW-uitkering ontstaat.

Herlevingstermijn
Een werkloze kan zijn uitkering drie maanden meenemen naar het buitenland om in een andere lidstaat naar werk te zoeken. Eventueel kan het bevoegde orgaan deze periode tot maximaal zes maanden verlengen. Het recht op uitkering blijft behouden wanneer een werkloze voor het verstrijken van de exporttermijn terugkeert naar de bevoegde lidstaat. Dan vindt zogenaamde 'herleving' plaats. Komt hij later terug, dan verliest hij het restant van zijn recht. Dat is alleen anders als de wetgeving van die lidstaat gunstigere herlevingsregelingen kent. In Nederland is de herlevingstermijn een half jaar. Wie zijn uitkering naar een andere lidstaat meeneemt en in de achtste maand terugkeert, kan zijn uitkering herleven. De grens is het einde van de negende maand. De herlevingstermijn begint na afloop van de geëxporteerde WW-uitkering.

Waar de uitkering?
De hoofdregel is dat de werkloze recht heeft op een werkloosheidsuitkering in de lidstaat waar hij woont (het woonland). Dit geldt zowel voor grensarbeiders als voor niet-grensarbeiders die naar het woonland zijn teruggekeerd. Grensarbeiders verrichten werkzaamheden in een andere lidstaat dan de lidstaat waar zij wonen en keren elke dag of minimaal één keer per week terug naar de woonstaat. Maar er zijn twee uitzonderingen:

• De werkloze die geen grensarbeider is en niet is teruggekeerd naar het woonland heeft recht op uitkering van het ex-werkland.
• De werkloze die gedeeltelijk blijft werken in het werkland heeft recht op uitkering in het werkland.

Meer informatie:
Sociale zekerheid in Europa (deel 1)
Sociale zekerheid in Europa (deel 2)