Verwachtingen voor volgend jaar

Het jaar loopt op zijn einde en voorzichtig wordt er naar de toekomst gekeken. Zowel op economisch vlak als voor de (internationale) vastgoedmarkt is het afgelopen jaar dramatisch geweest. Tientallen grote en honderden kleinere nieuwbouwprojecten zijn in de problemen gekomen en hebben vertraging opgelopen of zijn stopgezet. Grote vraag is wat het nieuwe jaar gaat brengen. Duikt Europa verder in het rood, of komt er verlichting? Wat kunnen we doen om te crisis te lijf te gaan?

De kredietcrisis die in de Verenigde Staten ontstaan is heeft zich als een olievlek over de wereld verspreid. Geen vesting is onneembaar gebleken. Er worden al voorzichtig enkele voorspellingen gedaan. Volgens het Internationaal Monetair Fonds (IMF) duurt het nog een jaar voordat de wereldeconomie aantrekt. Pas eind 2009 zal er een herstel te zien zijn. Tot die tijd moet er volgens het IMF rekening gehouden worden met een wereldwijde recessie.

Buiten schot
Een dergelijke recessie, waarbij alle “geavanceerde” landen gemiddeld een economische krimp laten zien, zou voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog plaatsvinden. Volgens het IMF neemt de wereldwijde productie af in een tempo dat nog niet eerder is gezien en is de kans hierop in 2009 reëel aanwezig. Tijdens eerdere recessies bleef de vastgoedmarkt redelijk buiten schot. Dit is nu anders. Uit cijfers die Jones Lang LaSalle bekendmaakte zijn de investeringen in commercieel vastgoed in Europa met meer dan de helft gedaald van 244 miljard euro in 2007 naar bijna 110 miljard euro in 2008. De verwachting van Jones Lang LaSalle voor 2009 is niet veel beter. Naar schatting zal er volgend jaar ongeveer 100 miljard euro worden geïnvesteerd in vastgoed. Een belangrijke reden hiervoor is het tekort aan financiële middelen.

Moeilijk
Dit betekent dat volgend jaar gezien wordt als een ‘moeilijk’ jaar, maar het blijven slechts voorspellingen. Zeker is dat met name veel potentiële kopers van onroerend goed afwachtend zijn en dat waarschijnlijk nog even blijven. Aangezien de crisis nog wel een jaar tot twee jaar zal duren, zal deze groep kopers die crisis niet gaan afwachten. Mondi verwacht dan ook dan vanaf het voorjaar de internationale vastgoedmarkt weer langzaam aan gaat trekken. Het dieptepunt voor de vastgoedmarkt zal dan achter de rug zijn.
Voor makelaars is het echter de vraag of zij genoeg financiële draagkracht hebben om het tot die tijd te kunnen bolwerken. Daar komt bij dat Mondi constateert dat projectontwikkelaars zich meer richten op de bouw en voortgang van projecten dan op het betalen van commissies aan makelaars. Dit bemoeilijkt de positie van makelaars.

Vertrouwen
Voorspellingen zijn op dit punt bijzonder moeilijk. Niet zelden spreken specialisten elkaar tegen. Zeker is dat de situatie in Nederland niet zo erg is als in bijvoorbeeld Engeland. De Engelsen hebben jarenlang geprofiteerd van de sterke pond en hebben met de overwaarde van hun huizen massaal in het buitenland gekocht. Nu de huizenmarkt daar net als de waarde van de pond scherp daalt, is de financiële slagkracht van de Engelse koper sterk verminderd. Voor de Nederlandse koper valt dit gelukkig nog mee. Belangrijk echter voor alle partijen, ook voor Mondi, is dat de onzekerheid op de vastgoedmarkt verdwijnt en dat het vertrouwen terugkomt. In het herstellen van dit vertrouwen speelt Mondi graag een rol.

Mondi wil daarom van u weten hoe u tegenover het komende jaar staat. Gaat u het vol vertrouwen tegemoet of maakt u zich zorgen? Denkt u dat de internationale vastgoedmarkt zware tijden staan te wachten of verwacht u spoedig een herstel? Daarnaast horen wij graag van u wat nodig is om de vastgoedmarkt te verbeteren en wat wij daar aan kunnen doen. Uiteraard staat het belang van de consument daarbij voorop. Heeft u tips of ideeën laat deze dan weten.

U kunt reageren door onder dit artikel een bericht te plaatsen.

Verwante artikelen:
Scherpe daling vastgoedinvesteringen