Uitgelicht: Het leggen van beslag

Het kan zijn dat de tegenpartij niet meer aan zijn verplichtingen kan voldoen, soms wil deze dat ook niet meer. Een rechtsgang is dan onvermijdelijk.

Helaas kunnen conflicten niet altijd worden opgelost door te onderhandelen. Het kan zijn dat de tegenpartij door problemen niet meer aan zijn verplichtingen kan voldoen en in sommige gevallen wil deze dat ook niet (meer). Een rechtsgang is dan onvermijdelijk, als de investeerder nog iets van zijn investering wil terugkrijgen.

In het civiel recht wordt onderscheid gemaakt tussen conservatoir en executoriaal beslag. Het conservatoir beslag kan worden gelegd vóórdat er een uitspraak van de rechter is. Met het leggen van conservatoir beslag wordt het eigendom niet ontnomen, alleen wordt het hem onmogelijk gemaakt het goed of het geld te vervreemden, dat wil zeggen te laten verdwijnen, te verkopen of op naam van een ander te zetten.

Tip van Mondi:

Voordat u een procedure start of een advocaat inschakelt is het verstandig om onderzoek te doen naar de vermogensbestanddelen van de schuldenaar. Op basis van een dergelijk onderzoek kan de afweging gemaakt worden of een procedure zinvol is. Leden kunnen Mondi desgewenst om advies vragen over dit onderwerp.

Behouden
De Nederlandse praktijk van conservatoire beslaglegging is uniek in de wereld, omdat het nergens zo gemakkelijk is en het nergens zo lichtvaardig gelegd wordt als in Nederland. Weliswaar moet de eisende partij zich hiervoor tot een advocaat wenden, die aan de president van de rechter toestemming moet vragen voor het beslag, maar die toestemming wordt vrijwel altijd verleend. Daarvoor is het zelfs niet nodig dat er stukken aan de rechtbank worden getoond: de advocaat wordt in Nederland op zijn woord geloofd. Weliswaar moet in het verzoekschrift ook gesteld worden dat er vrees bestaat dat de schuldenaar goederen of geld verduistert, maar het echt grondig onderbouwen van die vrees is niet nodig. Bovendien hoeft bij beslag op bankrekeningen in het geheel geen vrees voor verduistering te worden gesteld. De beslagpraktijk verschilt van land tot land, in veel andere landen gaat dit aanzienlijk moeilijker.

Conservatoir beslag heeft, samengevat, het doel om bezittingen en vermogen van de schuldenaar te behouden als 'verhaalsobject'. Het wordt vaak - met succes - gebruikt als pressiemiddel om de schuldenaar (de beslagene) toch ertoe te bewegen zijn verplichtingen na te komen.

Executieprocedure
Executoriaal beslag wordt gelegd wanneer er een vonnis is maar de schuldenaar daaraan na sommatie door advocaat en deurwaarder niet voldoet. In dat geval zal de deurwaarder het vonnis ten uitvoer leggen (=executeren) en als de debiteur blijft weigeren om aan het vonnis te voldoen, zal de schuldeiser zich de goederen kunnen toe-eigenen. Bij beslag op een bankrekening betekent dat, dat de bank uitbetaalt aan de deurwaarder, bij beslag op een huis betekent dat, dat het huis openbaar wordt verkocht aan de hoogste bieder en dat de opbrengst naar de schuldeiser gaat. Dat wil zeggen, de opbrengst verminderd met een eventuele hypotheek en vermeerderd met de kosten van de executieprocedure.

'Beslagobjecten'
Waar kan dan eigenlijk beslag op gelegd worden? Dit kan bijvoorbeeld op bezittingen (vermogensbestanddelen) van de schuldenaar, zoals bijvoorbeeld zijn huis, auto, aandelen, opties etc. Verreweg de belangrijkste en meest voorkomende vorm van beslag is het ‘verhaalsbeslag’. Het doel van het verhaalsbeslag is gedaan te krijgen dat de vordering van de schuldeiser wordt voldaan uit de opbrengst van de beslagen goederen.

Derdenbeslag
In sommige gevallen heeft de schuldenaar zelf niet de direkte beschikking over zijn bezittingen, vermogen of rechten. Het is dan ook mogelijk om beslag te leggen op vorderingen die de schuldenaar op anderen heeft of op eigendommen van de schuldenaar die zich bij een ander bevinden. Hiertoe dient het zogenaamde derdenbeslag. Derdenbeslag is een verzamelbegrip, waarbij beslag wordt gelegd onder derden. Het meest voorkomende derdenbeslag is het beslag op een bankrekening van de schuldenaar. Het gaat daarbij immers om vermogen dat door een derde in opdracht van de schuldenaar wordt beheerd en bevindt zich daarom 'onder die derde' (de bank). De partijen (de 'derden') die te maken krijgen met een derdenbeslag, zijn verplicht om mee te werken en strikt uitvoering te geven aan de instructies en verzoeken van de deurwaarder. Zo zal een bank, maar ook een werkgever, binnen een maand aan de deurwaarder moeten laten weten welke bezittingen of vorderingen of welk banksaldo door het beslag is getroffen. Als de schuldenaar in loondienst werkt dan kan op dit inkomen (immers de vordering die de schuldenaar op zijn werkgever heeft) beslag gelegd worden. Bij bankbeslag wordt beslag gelegd op tegoeden (=de vordering van de schuldenaar op de bank) die een schuldenaar op zijn bankrekening heeft staan. Alleen een positief banksaldo wordt door het beslag getroffen, en dus niet een eventuele kredietruimte die nog resteerde voor de schuldenaar. En als de schuldenaar bijvoorbeeld een auto bij een derde heeft gestald kan daar ook beslag op gelegd worden. Het is zelfs mogelijk om beslag te leggen op een vordering van de schuldenaar op de schuldeiser zelf.

U dient te beseffen dat wie in een gerechtelijke procedure in het gelijk gesteld wordt, nog niet automatisch zijn geld terug krijgt. Het is daarom aan te raden om vooraf onderzoek te doen naar het vermogen van uw wederpartij en, indien het de moeite waard is, daar conservatoir beslag op te leggen. Inmiddels heeft Mondi hier voldoende ervaring mee. In de meeste gevallen verdiepen we ons in de situatie in nauw overleg met deskundigen om vervolgens met een plan van aanpak te komen. Mondi kijkt over de schouders van de advoca(a)t(en) mee en dient als klankbord voor de gedupeerden.

Het leggen van beslag is natuurlijk iets wat u in laatste instantie moet doen als op geen enkele manier meer onderhandeld kan worden. Wij hebben deskundigen uit diverse landen om hun reactie gevraagd evenals een beschrijving van de procedure in hun land.

Volgende week leest u over de beslagleggingsprocedure in Spanje.

Dit artikel is tot stand gekomen met dank aan mr. Martijn Bressers

Heeft u ervaring met het leggen van beslag? Heeft het leggen van beslag uw problemen opgelost? Zou u de procedure opnieuw doorlopen? Deel uw ervaringen met ons daar uw reactie onder dit artikel te plaatsen!

---

Mondi is een onafhankelijke belangenorganisatie die opkomt voor de collectieve belangen van haar leden en die hen voorziet van preventieve informatie om succesvol een woning in het buitenland aan te schaffen. Met een lidmaatschap van Mondi kunt u onbeperkt vragen stellen over alles wat te maken heeft met de aanschaf en bezit van buitenlands vastgoed. De investering hebt u zo terugverdiend. Met Mondi next nieuws blijft u op de hoogte van de meest relevante ontwikkelingen.

---

Terug naar overzicht