Sympathie voor samenleven buiten het huwelijk is relatief

Samenwonen zonder boterbriefje is in Duitsland niet zo eenvoudig, tenminste als je niet met lege handen wilt achterblijven.

Trouwen is uit in Duitsland. Het instituut van het huwelijk is hier net als in Nederland een winkeldochter. Recente cijfers tonen aan dat het aantal trouwerijen van jaar tot jaar terugloopt. Daarentegen neemt 'samenleven zonder boterbriefje' toe. Ongeveer 2,5 miljoen paren woonden verleden jaar samen in een zogenoemde “wilde Ehe”, dat is éénderde meer dan in 1996 het geval was.

In tegenstelling tot echtparen en wettelijk geregistreerde homoseksuele partners is deze groep genaamd 'wilde Ehe' echter nauwelijks door de wet beschermd. Voor ongetrouwde stellen is het dus van levensbelang, individuele voorzorgsmaatregelen in de vorm van contractuele regelingen te treffen, om risico’s af te zwakken en eventuele gaten te dichten. Vooral de gevolgen van een relatiebeëindiging, de eigendomsverhoudingen en zaken als erfopvolging dienen zo exact mogelijk op papier te worden gezet.

Partnerschapscontract
Door middel van een notarieel gewaarmerkt samenlevingscontract kunnen ongetrouwde stellen de 'essentials' van hun samenleven schriftelijk vastleggen. Hier gaat het om zaken als; wat gebeurt er met gemeenschappelijk verworven vermogen, wie neemt eventuele schulden voor zijn rekening, aan wie behoort de inboedel van het gezamenlijke huis toe, wie voedt de kinderen op enzovoorts. Als beide partners samenwonen, kan de ene partner weliswaar zonder extra kosten in de algemene aansprakelijkheids-, de inboedel-, de rechtsbijstands- en de autoverzekering van de ander worden opgenomen. Maar dit geldt niet voor de ziektekostenverzekering.

Keerzijde
Partners die in concubinaat leven, dus buiten het huwelijk of geregisteerde partnerschap samenleven, kunnen geen aanspraak maken op onderlinge alimentatie. Ook bestaat er bij deze relatievariant geen aanspraak op een oudedagvoorziening. Wie dus zonder trouwakte samen door het leven gaat, moet op eigen initiatief de financiële gevolgen van een eventuele relatiebeëindiging zien op te vangen. Belastingtechnisch is deze relatievariant in Duitsland evenmin aan te bevelen, aangezien ongetrouwde stellen niet voor het gunstige 'Ehegattensplitting' in aanmerking komen. Beide partners worden individueel ingeschaald en betalen het voor hun inkomstengroep verschuldigde normale tarief zonder de mogelijkheid met aftrekposten te schuiven.

Erfopvolging
Ook wat de erfopvolging betreft heeft de wetgever in Duitsland voor ongetrouwde stellen geen wettelijke regeling in het laatje. Als één van de partners overlijdt, komen volgens de wet per definitie ouders, broers en zussen ofwel kinderen uit een vroegere verbinding van de overledene als erfgenamen in aanmerking. Zonder een geldig testament ontvangen de familieleden van de overledene alles en de levenspartner in het geheel niets. Een uiterste wilsbeschikking biedt een oplossing voor dit probleem, ook al schuilt er ook in deze weer een addertje onder gras.

Als namelijk de levensgezel als erfgenaam wordt bepaald, profiteert niet alleen de familie mee op basis van de wettelijk verplichte legitieme portie, maar ook en vooral de fiscus; de ongetrouwde partner is namelijk niet gelijkgesteld aan de verkrijgers van Steuerklasse I, dus met echtgenoten, geregistreerde homoseksuele partners, kinderen, kleinkinderen, ouders en grootouders. Stel een getrouwde partner erft een vermogen van 600.000 euro, dan is hij of zij – overeenkomstig de wettelijk bepaalde vrijstelling van 400.000 euro – voor de resterende 200.000 euro slechts 7 procent aan successierechten verschuldigd, dus 2.590 euro. De ongetrouwde partner daarentegen betaalt als testamentair bepaalde erfgenaam 35 procent over de volle mep, dus 208.180 euro.

Alledaagse zaken
Zelfs heel alledaagse dingen kunnen in Duitsland een probleem worden. Overheidsinstanties, banken of ziekenhuizen verstrekken bijvoorbeeld aan levenspartners slechts dan informatie, als deze in het bezit zijn van een machtiging door de ander verleend. Alleen als beide partners elkaar een volmacht m.b.t. bepaalde voorzorgsmaatregelen geven, is gegarandeerd dat de levensgezel in geval van nood gerechtigd is niet alleen vermogensrechtelijke kwesties te regelen, maar bijvoorbeeld ook zijn goedkeuring te geven m.b.t. te nemen medische maatregelen. 

Dit artikel is, onder auspicieën van Mondi, geschreven door Christian Theissen, als Rechtsanwalt en Steuerberater verbonden aan Anwaltskanzlei Strick.

lees ook: Successierecht in Duitsland
 

Landendossier
	Meer informatie over de aanschaf en bezit van een (tweede) huis in Duitsland
Deel dit artikel met anderen: Tell a friend!

---

Het Mondi lidmaatschap is bijzonder aan te bevelen voor (toekomstige) eigenaren van een woning of beleggingsobject in het buitenland. Of u zich nu in de oriëntatiefase bevindt, al een woning hebt aangekocht of deze weer wilt gaan verkopen, u zult ongetwijfeld veel vragen hebben en willen weten welke juridische, fiscale, financiële en praktische consequenties uw beslissing heeft.

---

Terug naar overzicht