Spaanse erfbelasting discriminerend

De Europese Commissie heeft Spanje om opheldering gevraagd omdat het land hogere successie- en schenkingsrechten zou rekenen voor niet-ingezetenen.

De Europese Commissie heeft Spanje om opheldering gevraagd omdat het land hogere successie- en schenkingsrechten zou rekenen voor niet-ingezetenen. Ten grondslag aan dit probleem ligt de grondwettelijke verdeling van bevoegdheden. De autonome gemeenschappen kunnen deels zelf de hoogte van belastingen bepalen. Waar ligt de grens voor de Spaanse gemeenschappen?

De Spaanse staat is volgens artikel 2 van de Spaanse grondwet (La constitución Española) een ondeelbare eenheid, die tegelijkertijd de autonome rechten van de verschillende regio's en nationaliteiten garandeert. De grondwet stammend uit 1978 heeft tot een evolutie van zogenaamde Autonome Gemeenschappen geleid (Comunidades Autonomas), waarbij de grenzen van de bevoegdheden steeds werden opgezocht. Het resultaat is dat Spanje karaktertrekken heeft van zowel een federale als van een regionale staat, maar dat eigenlijk van geen van beiden sprale is. Dit betekent dat de nieuwe staatsinrichting die de grondwet heeft ingezet na de dictatuur van Franco als uniek beschouwd kan worden.

Bevoegdheden
De successie- en schenkingsrechten zijn geregeld via nationale wetgeving. Spanje heft successierechten volgens het persoonsbeginsel, dat wil zeggen voor mensen die permanent gevestigd zijn in Spanje. Er zijn echter ook successierechten verschuldigd inzake goederen die onlosmakelijk verbonden zijn met het Spaanse grondgebied, zoals onroerend goed. Welnu, in 2001 als gevolg van de verdergaande decentralisatie en een nieuw financieringsysteem van de Autonome gemeenschappen, heeft de centrale overheid enkele fiscale bevoegdheden gedeeltelijk overgedragen. Sommige centrale belastingen worden nu op autonoom niveau geïnd. In het geval van de Successie- en schenkingsrechten hebben autonome gemeenschappen eveneens beperkte wetgevende bevoegdheden gekregen.

Reducties
Als er bijvoorbeeld wordt gekeken naar de erfgenamen van een permanente inwoner (resident) van de gemeenschap Valencia dan wordt de aangifte van de successierechten via de gemeenschap Valencia gedaan. Hierbij krijgen de erfgenamen tevens te maken met de beperkte wetgeving van de gemeenschap Valencia zelf. Alle autonome gemeenschappen hebben in de praktijk gebruikgemaakt van de mogelijkheid tot (beperkte) wetgeving en dit vertaalt zich vooral in reducties van de successierechten. In de autonome gemeenschap Murcia, bijvoorbeeld, genieten kinderen van de erflater jonger dan 21 jaar een korting van 99 procent op de successierechten.

Vrij verkeer
Betreft het echter een erflater die niet permanent woonachtig is in Spanje, in een bepaalde autonome gemeenschap, dan geldt alleen de nationale wetgeving. Hierdoor is het goed voor te stellen dat de erfgenamen van Nederlanders die onroerend goed hebben in Spanje, maar niet permanent in Spanje woonachtig zijn, alleen te maken krijgen met de nationale wetgeving. Hierdoor lopen zij in de praktijk fiscale voordelen mis. Dit kan op EU-niveau worden beschouwd als strijdig met het vrij verkeer van kapitaal en personen.

Uitleg
In de regel zijn erfgenamen waar alleen de Centrale wetgeving van toepassing is duurder uit dan erfgenamen waar de Centrale wetgeving samen met de amendementen van de autonome gemeenschappen van toepassing is. De Europese commissie heeft derhalve in april aan Spanje gevraagd om deze gang van zaken te veranderen ofwel met een goede uitleg te komen.

Of dit werkelijk tot een verandering van de situatie zal leiden, is niet met zekerheid te zeggen. Het Europese Hof van Justitie heeft tot op heden successie rechten immer als een binnenlandse aangelegenheid beschouwd. Dat dit gegeven in de praktijk tot verschillen in belastingen leidt, dit geldt zelfs voor de Spanjaarden zelf, is tot op heden nog niet beschouwd als een belemmering van het vrije verkeer van kapitaal en personen.

Mr. Jos Veenstra, verbonden aan Van Passel Abogados

Landendossier
	Meer informatie over de aanschaf en bezit van een (tweede) huis in Spanje
Deel dit artikel met anderen: Tell a friend!

---

Mondi is een onafhankelijke belangenorganisatie die opkomt voor de collectieve belangen van haar leden en die hen voorziet van preventieve informatie om succesvol een woning in het buitenland aan te schaffen. Met een lidmaatschap van Mondi kunt u onbeperkt vragen stellen over alles wat te maken heeft met de aanschaf en bezit van buitenlands vastgoed. De investering hebt u zo terugverdiend. Met Mondi next nieuws blijft u op de hoogte van de meest relevante ontwikkelingen.

---

Terug naar overzicht