Schenk- en erfbelasting in internationaal verband
Bij de afwikkeling van een nalatenschap gaat het niet alleen om de wijze van verdeling tussen de erven, maar ook om fiscale vragen.Auteur Eva Hofkes
Bij de afwikkeling van een nalatenschap gaat het niet alleen om de wijze van verdeling tussen de erven, maar ook om fiscale vragen. Dit betreft de vraag in welk land of in welke landen erfbelasting is verschuldigd.
Erflater heeft de Nederlandse nationaliteit
Hier wordt de situatie besproken dat de erflater Nederlander is, in Zwitserland heeft gewoond en de erven in Nederland wonen. Indien de erflater de Zwitserse nationaliteit had, is de situatie namelijk volledig anders. Allereerst moet worden onderscheiden tussen de situatie dat de Nederlander meer dan tien jaar in Zwitserland heeft gewoond en de situatie dat deze Nederlander nog geen tien jaar in Zwitserland woonde ten tijde van zijn of haar overlijden.
Ten aanzien van het tweede geval: de Nederlandse Successiewet kent de fictie dat de Nederlandse onderdaan die nog geen tien jaar in het buitenland heeft gewoond, wordt geacht ten tijde van zijn overlijden in Nederland te wonen. In dit geval bepaalt niet alleen het kanton waar de erflater heeft gewoond, de hoogte van de belasting, maar ook de Nederlandse Successiewet. Door middel van een verdrag tussen Nederland en Zwitserland is geregeld op welke wijze in dit geval de belasting wordt bepaald en geheven.
Indien de Nederlander ten tijde van zijn overlijden ten minste tien jaar in Zwitserland heeft gewoond, is de Nederlandse Successiewet in zoverre niet van toepassing. De regels van het kanton waar de erflater ten tijde van zijn overlijden woonde, bepalen of en voor welk bedrag belasting over de erfenis is verschuldigd. In veel kantons is de erfenis van de echtgenote of de echtgenoot alsmede van de erven in de rechte lijn, zoals kinderen, vrijgesteld van successiebelasting.
Volksinitiative "Millionen-Erbschaften"
Op dit moment, het jaar 2012, staat in Zwitserland een Volksinitiative "Millionen-Erbschaften" sterk in de belangstelling dat er toe kan leiden dat met terugwerkende kracht tot 1 januari 2012 een Erbschaft- und Schenkungssteuer van 20 procent wordt geheven voor zover de gezamenlijke nalatenschap (vermeerderd met de nog niet belaste schenkingen) van personen met woonplaats in Zwitserland meer bedraagt dan CHF 2 Mio. De echtgenote of de echtgenoot is echter vrijgesteld, ook in de kantons waar dit tot dan toe nog niet het geval is. De verwachting is dat dit Volksinitiative, indien het wet wordt, slechts voor een klein aantal, zeer rijke inwoners van Zwitserland gevolgen zal hebben. Niettemin hebben velen ruimschoots gebruik gemaakt van de mogelijkheid voor 1 januari 2012 een deel van hun vermogen aan hun kinderen of familieleden weg te schenken.
De gedachte achter dit Volksinitiative is dat erfbelasting de meest faire vorm van belastingheffing is, omdat belasting moet worden betaald over een vermogen waarvoor geen prestatie is verricht. Daarover kan men verschillend denken.
Erflater heeft de Nederlandse nationaliteit
Hier wordt de situatie besproken dat de erflater Nederlander is, in Zwitserland heeft gewoond en de erven in Nederland wonen. Indien de erflater de Zwitserse nationaliteit had, is de situatie namelijk volledig anders. Allereerst moet worden onderscheiden tussen de situatie dat de Nederlander meer dan tien jaar in Zwitserland heeft gewoond en de situatie dat deze Nederlander nog geen tien jaar in Zwitserland woonde ten tijde van zijn of haar overlijden.
Ten aanzien van het tweede geval: de Nederlandse Successiewet kent de fictie dat de Nederlandse onderdaan die nog geen tien jaar in het buitenland heeft gewoond, wordt geacht ten tijde van zijn overlijden in Nederland te wonen. In dit geval bepaalt niet alleen het kanton waar de erflater heeft gewoond, de hoogte van de belasting, maar ook de Nederlandse Successiewet. Door middel van een verdrag tussen Nederland en Zwitserland is geregeld op welke wijze in dit geval de belasting wordt bepaald en geheven.
Indien de Nederlander ten tijde van zijn overlijden ten minste tien jaar in Zwitserland heeft gewoond, is de Nederlandse Successiewet in zoverre niet van toepassing. De regels van het kanton waar de erflater ten tijde van zijn overlijden woonde, bepalen of en voor welk bedrag belasting over de erfenis is verschuldigd. In veel kantons is de erfenis van de echtgenote of de echtgenoot alsmede van de erven in de rechte lijn, zoals kinderen, vrijgesteld van successiebelasting.
Volksinitiative "Millionen-Erbschaften"
Op dit moment, het jaar 2012, staat in Zwitserland een Volksinitiative "Millionen-Erbschaften" sterk in de belangstelling dat er toe kan leiden dat met terugwerkende kracht tot 1 januari 2012 een Erbschaft- und Schenkungssteuer van 20 procent wordt geheven voor zover de gezamenlijke nalatenschap (vermeerderd met de nog niet belaste schenkingen) van personen met woonplaats in Zwitserland meer bedraagt dan CHF 2 Mio. De echtgenote of de echtgenoot is echter vrijgesteld, ook in de kantons waar dit tot dan toe nog niet het geval is. De verwachting is dat dit Volksinitiative, indien het wet wordt, slechts voor een klein aantal, zeer rijke inwoners van Zwitserland gevolgen zal hebben. Niettemin hebben velen ruimschoots gebruik gemaakt van de mogelijkheid voor 1 januari 2012 een deel van hun vermogen aan hun kinderen of familieleden weg te schenken.
De gedachte achter dit Volksinitiative is dat erfbelasting de meest faire vorm van belastingheffing is, omdat belasting moet worden betaald over een vermogen waarvoor geen prestatie is verricht. Daarover kan men verschillend denken.
In ieder geval is de hoogte van de eventueel verschuldigde belasting over een erfenis binnen de grenzen van het Nederlandse en Zwitserse recht te beïnvloeden door de wijze waarop een onroerend goed in eigendom wordt verkregen alsmede door uw huwelijksgoederenregime. Hierover kunt u meer lezen in "erven en vererven in internationaal verband".
Dit artikel is tot stand gekomen is samenwerking met mr. Eva Hofkes, verbonden aan Huisinzwitserland.eu.





Geschreven door Rob Smulders
Datum: 19-01-2012
Datum: 19-01-2012
Terug naar overzicht