Ontwikkelingen en vooruitzichten in Tsjechië

Het afgelopen jaar stond Tsjechië, in politiek opzicht, in het teken van de parlementaire en gemeentelijke verkiezingen. Vooral de parlementaire verkiezingen hebben geleid tot een belangrijke ommekeer in de bestaande politieke verhoudingen. In het onderstaande artikel gaat de heer drs. Coolbergen dieper in op de huidige politieke en economische situatie in Tsjechië.

Twee nieuwe politieke partijen, VV en TOP09,  hebben de traditionele links-rechtse coalitie doorbroken. Een sterke rechtse coalitie is uit de verkiezingen naar voren gekomen, waarbij de coalitie zich vooral heeft uitgesproken vóor het terugdringen van de corruptie, vóor het terugdringen van het begrotingstekort en vóor de hervorming van het pensioen- en gezondheidszorgstelsel. Vooralsnog is het te vroeg om het kabinet objectief te beoordelen, maar zeker is in ieder geval dat de toetreding van de nieuwe partijen in de regering tot positieve wijzigingen heeft geleid in de manier waarop het land wordt geleid.

Begrotingstekort
Het begrotingstekort is in 2010 gedaald van € 7,4 miljard naar € 6,2 miljard (4,8 procent van het BNP, bruto nationaal produkt) met een gepland begrotingstekort van € 5,4 miljard voor 2011. De regering streeft ernaar het begrotingstekort binnen drie jaar verder terug te dringen tot onder de 3,0 procent van het Tsjechische BNP. In 2010 is ook de gemiddelde werkloosheid met 0,7 procent gedaald, hoewel het werkloosheidscijfer in januari 2011 weer iets is opgelopen naar een niveau van 9,6 procent. De verwachting is evenwel, dat de werkloosheid in het voorjaar weer daalt onder het niveau van negen procent. De economische groei heeft zich in Tsjechië het afgelopen jaar bijzonder goed ontwikkeld en bedroeg 2,8 procent van het BNP. Voor 2011 wordt een groei van 2,3 procent van het BNP verwacht. De waarde van het BNP bedraagt in Tsjechië USD 24.900 per inwoner (in Nederland: USD 39.500 per inwoner).

Verwachting
Dat Tsjechië een land is, wat sterk gericht is op industriële en logistieke activiteiten, heeft zich ook weer in 2010 bewezen. De industriële sector was de snelst groeiende sector met 12,7 procent. Ook de export is in 2010 met gemiddeld 17 procent gestegen, waardoor er bij een zwakkere groei van de import wederom een sterk overschot op de handelsbalans ontstond van € 5,2 miljard. Mede door de sterke industriële achtergrond en de uitstekende handelsbalans is de koers van de Tsjechische kroon de afgelopen twaalf maanden 8% geëvalueerd ten opzichte van de euro en bedraagt op dit moment 24,0 Kc/ € (1000 Kc= 41,5 €). De stabiele positie van de lokale munt leidt er toe, dat de financiële markten in Tsjechië niet onder druk staan en dat de bancaire rente blijvend laag is. De inflatie in Tsjechië bedraagt dan ook maar 1,7 procent. De koers van de CZK ten opzichte van de euro is moeilijk te voorspellen, maar de te verwachten dividend uitkeringen naar buitenlandse moederbedrijven zouden in het voorjaar wel eens voor een tijdelijke daling van de koers kunnen leiden, naar verwachting naar een koers van 25,0 Kc/€.

Verhoging
De Tsjechische bouwsector heeft het daarentegen nog steeds zwaar te verduren. In 2010 is de gehele bouwsector met 14,6 procent in omvang gedaald, waarbij ook de bouwprijzen verder zijn gedaald. Men schat dat deze met 10% zijn gedaald. Voor de gehele bouwsector wordt in 2011 een verdere daling verwacht van 5,5 procent, waarbij de bouwmarkt zich pas in 2012 lijkt te herstellen. In tegenstelling tot 2009, hebben de lagere bouwprijzen geleid tot een grotere vraag naar woningen en aldus tot een grotere vraag naar hypotheken. In 2010 is de totale omvang van hypotheken met 13 procent gestegen (€ 3,5 miljard) bij een gemiddelde hypothecaire rente van 4,23 procent. Ook dit jaar zal de vraag stijgen, ondanks het gegeven, dat Tsjechië binnenkort een 20 procent btw- tarief zal heffen op de bouw van alle typen woningen, waardoor er automatisch een prijsverhoging op grond van belastingen komt.

Regionale verschillen
De economische recessie heeft uiteraard invloed op de onroerend goed markt in Tsjechië. In deze markt moet een onderscheid worden gemaakt tussen de markt voor bouwgrond, primaire woningen en vakantiewoningen. De prijs van bouwgrond voor woningen in Tsjechië is, na een incidentele teruggang in 2009, in 2010 verder gestegen waarmee een gemiddelde groei van de prijs van bouwgrond van 6,0 procent werd gerealiseerd. De gemiddelde prijzen van woningen zijn met 4,0 procent gedaald, maar hier zijn de regionale verschillen groot. De sterkste groei kende Ceské Budejovice met 8 procent en Liberec met 6,4 procent. In Praag daarentegen daalden de prijzen met 7,0 procent, in Brno met 3,2 procent.

Prijsstijging
De markt voor primaire woningen is met name in Praag, na al een forse daling in 2009, met 14 procent verder afgenomen. De reden hiervan is dat er veel overtollig aanbod van projectontwikkelaars bestaat, terwijl de vraag naar primaire woningen maar langzaam toeneemt. Op dit moment zijn er in Praag ruim 2.700 leegstaande appartementen, die projectontwikkelaars (nog) niet hebben kunnen verkopen, en de financiële druk leidt in vele gevallen tot verdere prijsdalingen. Projecten waarbij de verkoopprijzen onder de 50.000 Kc per m2 liggen, die in 2010 zijn opgestart, kennen een beter verloop. In 2011 wordt dan ook een marktstabilisering in de woonsector verwacht, waarbij projectontwikkelaars rekenen met een prijsstijging van 7 procent, maar banken eerder een lichte daling voorzien.

Recreatieve markt
De markt voor recreatieve woningen heeft het ook in 2010 bijzonder lastig gehad. Er werden vrijwel geen nieuwe projecten opgestart, en uitsluitend bestaande woningen c.q. appartementen werden verkocht, die eerder door projectontwikkelaars zijn opgeleverd. Harde gegevens zijn moeilijk te achterhalen, omdat er door onderzoekburo´s weinig gegevens worden vrijgegeven. Uit de gegevens die wel beschikbaar zijn, valt op dat de recreatieve woningmarkt in het Reuzengebergte in 2010 verder is teruggelopen. Cliënten zijn op zoek naar alternatieve locaties, waarbij vooral locaties met wintersportmogelijkheden in combinatie met watertoerisme bijzonder in trek lijken. Een tweede groeimarkt  zet zich af in recreatieve projecten in combinatie met kuuroorden en golfbanen.

We kunnen daarbij uitgaan van twee uitgangspunten; ten eerste, de grootste interesse voor de aankoop van een recreatieve woning komt uit Praag, waarbij voor gemiddelde projecten een maximum van €100.000 voor een appartement tot €185.000 voor een woonhuis wordt betaald. Ten tweede is men voor de beste locaties, die alle voorzieningen en faciliteiten bieden, daarentegen bereid veel meer geld te betalen. Deze groep, die kwalitatief recreatief onroerend goed wil kopen als investering is in 2010 sterk gegroeid. Het toerisme in bijvoorbeeld Zuid-Bohemen is in 2010 slechts 2,1 procent teruggelopen, waar het toerisme in geheel Tsjechië met 10 procent is teruggelopen. Voor hotels en hotelvoorzieningen in de categorie van vier en vijf sterren is in deze regio de vraag evenwel met 17 procent gestegen. Naar verwachting zullen 2011 en 2012 dus een sterkere vraag naar kwalitatief onroerend goed laten zien, waarbij vooral onroerend goed in combinatie met  wintersport, wellness en watersportmogelijkheden gekocht zal worden.

Bron: Dhr. drs. Addy Coolbergen, Coolbergen Consulting sro.

 

Landendossier
	Meer informatie over de aanschaf en bezit van een (tweede) huis in Tsjechië
Deel dit artikel met anderen: Tell a friend!