Moeilijke periode Europese vastgoedmarkten

Overal in Europa geven beleggers, ontwikkelaars, banken en makelaars aan dat 2009 een “zeer moeilijk” jaar is. De Europese economieën gaan door het stof en de prijzen van vastgoed dalen nog steeds. Een van de belangrijke oorzaken hiervoor is het gebrek aan vertrouwen. Dit wordt bevestigd door het rapport Emerging Trends in Real Estate® Europe 2009, dat recentelijk is uitgebracht door het Urban Land Institute (ULI) en accountants- en adviesorganisatie PricewaterhouseCoopers (PwC).

Het rapport beschrijft 27 vastgoedmarkten in verschillende Europese landen en is gebaseerd op onderzoeken en gesprekken met bijna 500 toonaangevende instanties in de sector. Uit het rapport blijkt onder andere dat ondernemingen weinig eigen vermogen beschikbaar hebben om te investeren in vastgoed en dat er minder leningen worden verstrekt. Ook blijkt dat binnen Europa momenteel Duitsland het meeste perspectief biedt. Onzeker is wanneer het tij zal keren. Een grote vraag is of de markt stilligt omdat gewacht wordt op prijsstijgingen of dat er een andere reden is. Zeker is wel dat de score voor de algemene beschikbaarheid van middelen lager ligt dan ooit eerder gemeld in het jaarlijks terugkerende rapport.

Leningen
Volgens de onderzoekers meldt een overweldigend aantal ondervraagden dat het vrijwel onmogelijk is om nieuwe leningen af te sluiten en dat dit ook in 2009 een probleem blijft. Daarom zoeken kopers nu naar alternatieven om toch bij transacties betrokken te blijven. Zo proberen zij bijvoorbeeld financiering los te krijgen van de verkopende partij of gaan ze gesprekken aan met de bank waar al leningen lopen.

Huurders
Het rapport waarschuwt tevens dat het huidige gebrek aan kapitaal in de vastgoedsector zou kunnen omslaan in een gebrek aan huurders als Europa verder in recessie afglijdt. De economische groei is in 2008 in heel Europa verder afgenomen en deze ontwikkeling zet zich in 2009 voort. Europese landen hebben het moeilijk onder de huidige economische omstandigheden. Zelfs de snelst groeiende landen krijgen het komend jaar te maken met productiedalingen en dit zal naar verwachting doorwerken in een neergaande vraag naar huurpanden, toenemende leegstand en gelijkblijvende of zakkende huurprijzen.

Beleggers
Gerard Groener, voorzitter van ULI Nederland, merkt op dat het effect van de financiële crisis op dit moment pas zichtbaar wordt in Europa nu de consumentenbestedingen, het vertrouwen in de zakelijke markt en de vastgoedprijzen maar blijven dalen. “Alles staat in de koelkast totdat het hier duidelijk wordt dat we de bodem bijna hebben bereikt,” zegt Gerard Groener. Hij merkt echter ook op dat er, ondanks de alom slechte omstandigheden, kansen blijven bestaan voor beleggers die zich investeringen kunnen veroorloven. “Nu de waardering een neerwaartse bijstelling heeft gekregen, zijn er koopjes te scoren voor beleggers met geld. Die koopjes moeten wel vanaf dag 1 een positief resultaat opleveren, spelen op toekomstige waardegroei is er niet meer bij.”

Bron: PWC Nederland

Het rapport kunt u hier downloaden:
Download PDF: Emerging Trends 2009 [4,61 Mb]