Het Nederlandse Engels

Het Nederlandse Engels kan tot hilarische situaties leiden bij anderstaligen, zo ondervond ook Tara Ubachs.


“OK, I go even boven”, zei een hoogblonde Hollandse toeriste in de lobby van een hotelletje tegen haar Griekse minnaar. Tot de dag van vandaag herhalen we thuis deze quote als we even boven moeten zijn, waarna we het uitschateren van het lachen. Ik was  zestien jaar jong en op vakantie met mijn vier jaar jongere zus en moeder in Griekenland, aan het einde van de jaren '80.

Nederlanders staan bekend om hun aanpassingsvermogen, zeer zeker als het gaat om het spreken van de Engelse taal in binnen -en buitenland. Dat daarmee veel (vertaal) fouten ontstaan die tot hilarische taferelen kunnen leiden, zijn wij ons evengoed niet altijd bewust van. Als politici al schromelijke fouten maken als: “How do you do, and how do you do your wife”? of “I’m having my first period”, kunnen wij dan zorgeloos uit de voeten met ons vakantie-Engels?

Interferentie
Een veel voorkomend probleem, dat met name in de beginperiode van je vakantieverblijf kan opspelen,  is het mixen van twee talen. Logisch, want je hersenen hebben even tijd nodig om om te schakelen. Een heel natuurlijk verschijnsel en ik sluit niet uit dat hierdoor gemaakte fouten zelfs door tweetaligen gemaakt worden, mijzelf incluis. Het kan echter weleens leiden tot gênante situaties, als je bijvoorbeeld in de supermarkt staat en de kassière vraagt: “Do you want the receipt”? waarop je nietsvermoedend “No hoor” antwoordt. Een perfect voorbeeld van interferentie, waarbij je de kassière zonder het te bedoelen voor ‘een dame van lichte zeden’ hebt uitgemaakt.

Nederlandse woorden die Engels klinken
Bovenstaand voorbeeld mag dan wel  gênant zijn, maar je kunt er eigenlijk niet echt veel aan doen; het gebeurt in een flits, je hersenen lijken even niet mee te werken. Waar je wél wat aan kunt doen zijn de instinkers, waarbij je Nederlandse woorden die Engels klinken in een zin verwerkt. Pas dus vooral op als je de kok in het restaurant waar je zo verrukkelijk hebt gegeten met de volgende zin wil complimenteren: “Your kok is great”! Of je boekt een tripje met een bootje en vraagt: “When does the fart leave?”, waarmee je feitelijk vraagt: “Wanneer vertrekt de scheet?”.

Pseudo-Anglicismen
Een echt gemene instinker is een woord waarvan de herkomst ogenschijnlijk Engels is, maar in het Engels niet met dezelfde betekenis wordt gebruikt. Bijvoorbeeld als je met je pocket-roman op het strand ligt, zou je dat in het Engels met je 'paperback' doen, in plaats van je 'pocket', welke vertaling broekzak is. En als je een nieuwe panty nodig hebt, ga dan op zoek naar ‘tights’ en geen 'panties',  want anders kom je met een onderbroek thuis.

Letterlijke vertalingen
Nog leuker wordt het als we woorden letterlijk gaan vertalen. Vaak begrijpt de toehoorder wel waar we het over hebben als je vraagt naar een ‘uploader for your mobile phone’. Maar zou het niet prettiger zijn als je je even verdiept had in het juiste woord?. Een ‘battery charger’ in dit geval. Met een ‘uploader’ zou je vandaag de dag ook zomaar  iphone- applicaties kunnen bedoelen, waarmee je je gehele telefoon kunt 'uploaden'. Complete wartaal dus voor de toehoorder. 

Uitdrukkingen vertalen
De letterlijke vertalingen van uitdrukkingen heb ik voor het laatst bewaard. Sommige uitdrukkingen zijn bijna één op één vertaalbaar naar het Engels waarmee ze dezelfde betekenis hebben, maar dat geldt natuurlijk lang niet voor alle uitdrukkingen. Zo zal de uitdrukking; 'de stoute schoenen aantrekken', niet letterlijk vertaald kunnen worden in 'put on your naughty shoes', want dan zal men lang naar je schoenen staren en zich afvragen wat daar 'naughty' aan is. Dit is een valkuil die je absoluut zou moeten proberen te vermijden.

Fouten maken is menselijk en al helemaal wanneer je een vreemde taal moet spreken. Feit is dat je van je fouten kunt leren. Sterker nog, fouten maken is een voorwaarde voor leren. Al doende leert men, dus blijf vooral je Engels, Frans, Duits, Spaans of welke taal dan ook gebruiken op reis, en schroom niet om je gesprekspartner eerlijk te vragen, hoe iets in zijn taal verwoord wordt. Een vertaalapplicatie op je smartphone is een optie om je alvast op weg te helpen. Tot slot zou je als vermakelijke vakantieliteratuur onderstaande boeken mee kunnen nemen.
“Enjoy your vacancy!” oftewel "Happy Holidays".

Bronvermelding: 'I have it in my own hands' - Jan Dijkgraaf, 'I always get my sin' – Maarten Rijkens, We always get our sin too'' – Maarten Rijkens.

Dit artikel is tot stand gekomen onder auspiciën van Mondi. Tara Ubachs is verbonden aan Bilingual Kids

Lees ook: Taalverwerving bij jonge kinderen,  deel 1 en 2

---

Het Mondi lidmaatschap is bijzonder aan te bevelen voor (toekomstige) eigenaren van een woning of beleggingsobject in het buitenland. Of u zich nu in de oriëntatiefase bevindt, al een woning hebt aangekocht of deze weer wilt gaan verkopen, u zult ongetwijfeld veel vragen hebben en willen weten welke juridische, fiscale, financiële en praktische consequenties uw beslissing heeft.

---

Terug naar overzicht