auteurs Isabelle Flipse en Vincent Muller

Dat de Franse regering inmiddels echt alle zeilen bijzet om de begroting op orde te krijgen is wel duidelijk. Het begrotingstekort ligt nog altijd ruim boven de EU-norm van maximaal 3% en Sarkozy en zijn équipe zijn als de dood dat zelfs ’s lands AAA-status op de kredietmarkt openlijk ter discussie zal worden gesteld. Dit alles heeft tot gevolg dat nu het ene pakket bezuinigingsvoorstellen aan het andere geregen lijkt te worden, met daartussen ideeën die je op zijn minst de wenkbrauwen doen fronsen. Zo werd in mei van dit jaar het eigenaardige voorstel gelanceerd om 'buitenlanders' – meer specifiek: zij die fiscaal niet als Frans-ingezetenen worden beschouwd – een extra belasting op te leggen over hun Franse (tweede) woning.

Op Mondi is over die taxe sur les résidences secondaires des non-résidents al het nodige geschreven,  zodat we dat niet nog eens doen. Zeker niet omdat al snel het goede nieuws kwam. dat dit staaltje fiscale discriminatie het uiteindelijk niet haalde.

Dat zo’n plan het niet haalt is aardig, maar enkele dagen geleden presenteerde de Franse premier Fillon alweer een nieuwe reeks maatregelen. Het zal u niet verbazen dat drinkers straks meer moeten gaan betalen voor hun sterk-alcoholische drank (rokers blijven voor de verandering buiten schot) en zal de jeugd wellicht wat slanker voor de dag komen, nu dikmakende frisdrankjes zwaarder zullen worden belast. So far, so good? Was het maar waar, want andere plannen zijn heel wat ingrijpender, zoals voor eigenaren van tweede huizen.

Belasting over de winst bij verkoop van het tweede huis
Eén van de maatregelen voorziet in een grondige herziening van de taxe sur la plus value immobilère ; de belasting over de winst bij verkoop van het tweede huis. Officieel betoogt Fillon dat het nieuwe plan eigenlijk is bedacht om de markt voor 'résidences secondaires' te stimuleren, door al die stoute eigenaren flink te ontmoedigen, die geduldig vijftien jaren op hun tweede huis blijven zitten en het pas dán met een dikke, onbelaste winst van de hand te doen. Nou meneer Fillon, wat zal ‘de markt’ u dankbaar zijn!. Wát er exact gaat gebeuren is nu, pas enkele dagen na publicatie van de plannen nog onduidelijk, maar de voorlopige berichten stemmen niet vrolijk.

Eerst nog globaal het tot nu toe geldende systeem: In Frankrijk is over de belastbare winst uit verkoop van een ‘tweede huis’, door EU-ingezetenen 19 procent belasting verschuldigd (voor Frans-ingezetenen nog te vermeerderen met ruim 12 procent aan sociale premies). Van de winst mogen bepaalde aankoopkosten worden afgetrokken alsmede de kosten van (strikt gedefinieerde) verbouwingen en verbeteringen. Vervolgens mag, gerekend vanaf het zesde jaar van eigendom, de belastbare som jaarlijks met 10 procent worden verlaagd. Werd een huis bijvoorbeeld in 1998 gekocht en in 2010 verkocht, dan werd de winst met 7 x 10 procent verlaagd. De meerwaardebelasting speelt zodoende na vijftien jaar überhaupt geen rol meer. Kennelijk leverde dit systeem – ondanks de recente verhoging van het tarief van 16 naar 19 procent – niet voldoende op, want indien het nu gepubliceerde voorstel wordt aangenomen zal met terugwerkende kracht tot de datum van publicatie (24 augustus 2011) de bezitsduur niet langer relevant zijn en vervalt de jaarlijkse afschrijving. Waar in de uitleg hierboven ‘geldt’ staat, zou zodoende al ‘gold’ moeten worden gelezen.

Straks zal de winst worden gecorrigeerd door de oorspronkelijke koopsom te verhogen aan de hand van ‘de’ inflatie tussen het moment van aankoop en verkoop. Of verkoper het huis dan 3, 15 of 34 jaar in eigendom had is niet langer relevant. Storend is hierbij dat het ministerie in haar persdossier in het midden liet, welk inflatiecijfer dan exact zal worden toegepast. Zou bijvoorbeeld de veel gebruikte Indice des Prix à la Consommation (IPC) worden gebruikt dan verstrekt het INSEE (het Franse CBS) met gemak cijfers die tot decennia teruggaan. Maar welk inflatiecijfer ook wordt gehanteerd; het zal niet bepaald in de pas lopen met de prijsontwikkeling op de vastgoedmarkt over de afgelopen 10, 20 jaar. Tel uit je verlies!.

Een tweede cruciale vraag die voorlopig onbeantwoord blijft: mogen aankoop- en verbouwingskosten nog worden afgetrokken en zo ja, hoe?. Het wegstrepen van ook dat element zou natuurlijk ongehoord zijn, maar het ontbreken van deze informatie zou kunnen doen vermoeden dat hier nog ruimte is voor discussie. Het is te hopen dat die discussie stevig is. De eerste gelegenheid biedt de behandeling in de ministerraad, die ongeveer op het moment van publicatie van dit stukje wordt gehouden. Aansluitend mag het parlement nog haar tanden in de plannen zetten. Pas de komende dagen en weken zal dus meer duidelijk worden, maar zelfs wanneer het voorstel in een soort light-variant wordt aangenomen moeten we vrezen dat 9 van de 10 verkopers heel wat minder voordelig uit zullen zijn. De opbrengst voor de schatkist is niet voor niets begroot op 180 miljoen euro voor 2011, en voor de volgende jaren zelfs op 2,2 miljard euro per jaar. De nog in 2011 te behalen opbrengst, is te danken aan de terugwerkende kracht die de maatregel bevat; uiteraard ter voorkoming van een 'hausse' aan koopovereenkomsten onder het oude regime. Vooralsnog geldt dat elke koopovereenkomst (compromis de vente of promesse de vente) die is of wordt ondertekend na 24 augustus, valt onder het nieuwe systeem.

Het spreekt voor zich dat wij u nader informeren zodra meer informatie beschikbaar is.

Isabelle Flipse en Vincent Muller zijn verbonden aan Kantoor Flipse BV. Juridisch Advies F-NL. 

Lees ook  Franse tweedehuizenbelasting van de baan