Economische ontwikkelingen in Tsjechië

auteur Addy Coolbergen

Tsjechië heeft het in tegenstelling tot andere landen in Europa in 2011 economisch niet slecht gedaan. Dit is vooral te danken aan de sterke industriële productie, die ook in 2011 wederom met 6,9 procent is gestegen. Deze positieve ontwikkelingen hebben geleid tot een economische groei van 1,7 procent in 2011, waarbij helaas aan te tekenen valt, dat de economische groei het laatste kwartaal is gedaald tot 0,3 procent, en dat de algemene verwachtingen voor 2012 niet gunstig zijn.

Geen euro
Verder heeft ook Tsjechië te maken met een sterk toegenomen staatsschuld, hoewel de totale staatsschuld tamelijk laag is, 47 procent van het BNP. Het tempo waarmee de staatsschuld de afgelopen tien jaar is gestegen baart zorgen. In 2011 is met een begrotingstekort gewerkt van 5,4 miljard euro, overeenkomend met een tekort van 4,6 procent BNP. Door bezuinigingen wil de regering dit tekort in 2012 terugbrengen naar 3,5 procent BNP. Tsjechië zal de komende jaren geen pogingen doen om de Euro te introduceren en is er ook weinig bereidheid om mee te betalen aan de financiering van landen als Griekenland en Portugal.

Hypotheekrente
Tsjechië is en blijft een land met een sterk op industrie en logistiek gerichte economie. En op dit gebied zijn er ook andere positieve resultaten geboekt. Het overschot op de handelsbalans is in 2011 wederom gegroeid, waarbij de export met 10,1 procent is gegroeid, de import met 5,1 procent. Het overschot op de handelsbalans bedroeg in 2011 1,9 procent BNP, de verwachting is, dat dit cijfer tenminste ook in 2012 gehaald zal worden. De Tsjechische munt, de Tsjechische kroon, is de laatste twee jaar stabiel gebleven en bevindt zich gemiddeld op een niveau van 24,75-25,25 Kč/EURO. De stabiele positie van de locale munt leidt er toe, dat de financiële markten in Tsjechië niet onder druk staan. De inflatie over 2011 was 2,1 procent, maar door de verhoging van het lage BTW tarief van 10 procent naar 14 procent is de inflatie in januari 2012 met 1,1 procent gestegen. De hypotheekrente ligt op een record laag niveau, hypotheken worden verstrekt tegen tarieven rond de 3,5 procent, en de markt voor hypotheken heeft zich in 2011 goed hersteld. De stijging van de inflatie zal in maart 2012 leiden tot een verhoging van de hypothecaire tarieven.

Bouwsector
In de bouwsector gaat het de afgelopen drie jaar zeer slecht. De bouwproductie is in 2011 met 12 procent gedaald, de gehele bouwsector met ruim 3,0 procent, zoals dat ook in 2010 het geval was. En ook voor 2012 en 2013 zijn de verwachtingen niet positief. De huidige marktsituatie leidt er toe, dat grote bouwbedrijven steeds meer kleine opdrachten aannemen, wat ten koste gaat van de kleine ondernemers. De crisis in de bouwsector is een gevolg van de sterk gedaalde productie in zowel de woningbouw als in de bouw van openbare werken, die door de overheid wordt uitbesteed. De werkloosheidscijfers zijn in Tsjechië over geheel 2011 stabiel gebeleven. Op dit moment bedraagt de werkloosheid 8,6 procent, maar de verwachting is, dat deze in 2012 ligt zal stijgen na een niveau van 8,9 procent.

De onroerendgoedmarkt
De economische ontwikkelingen hebben uiteraard zijn weerslag op de onroerendgoedmarkt in Tsjechië. In deze markt moet een onderscheid worden gemaakt tussen de markt voor bouwgrond, appartementen, primaire woningen en vakantiewoningen. De prijs van bouwgrond voor woningen is in de periode 2010-2011 gemiddeld met 6,7 procent gestegen. Tsjechen beschouwen een investering in bouwgrond nog steeds als een zekere investering, waardoor deze markt een blijvende groei kent. De belangrijkste groei wordt gerealiseerd rondom de grotere steden. De verwachting is, dat de grondprijzen in 2012 wederom met 3,0 procent zullen groeien.

De markt voor primaire appartementen is na de terugslag in 2009 redelijk hersteld. Over de periode 2010-2011 zijn de prijzen van appartementen met 3,1 procent gedaald, de verwachting voor 2012 is, dat de markt zich verder zal stabiliseren en dat de prijzen het komende jaar zullen dalen met gemiddeld 1,5 procent. De oorzaak is dat er vooral in Praag nog tienduizenden appartementen vrij staan, die door projectontwikkelaars moeten worden verkocht om aan hun lopende verplichtingen te voldoen.

De markt voor woonhuizen is in de periode 2010-2011 zeer stabiel gebleven. De prijzen zijn in deze tweejaarlijke periode met 0,8 procent gestegen, wat miniem is. Voor 2012 zullen de prijzen naar verwachting gelijk blijven.

De markt voor recreatieve woningen in Tsjechië heeft zich nog niet hersteld, waarbij wel enkele trends zichtbaar zijn. De activiteiten van Nederlandse kopers op de markt zijn blijvend laag, waarbij de markt gedeeltelijk wordt opgevangen door kopers uit Tsjechië, vooral uit de regio Praag, en nieuw ook door Russische kopers, die een veilige belegging voor hun financiële middelen zoeken. Voor recreatief onroerend goed op mindere locaties zijn de prijzen in 2011 wederom gedaald, met naar schatting 3,0 procent, recreatief onroerend goed op goede locaties met mogelijkheden voor watersport en skitoerisme heeft zich prijstechnisch kunnen handhaven. Dit komt, omdat er géén nieuwe projecten op de markt komen, en door de blijvende vraag uit Praag kunnen de verkoopprijzen zich redelijk standhouden. In 2012 wordt weinig beweging in de markt verwacht.

Dit artikel is geschreven onder auspiciën van de redactie door Addy Coolbergen verbonden aan Coolbergen Consulting sro