Belastingheffing over pensioenen en lijfrenten na emigratie

Het tussen Nederland en Zwitserland gesloten DBA 2010 brengt per 1 januari 2012 voor zowel pensioenen als voor lijfrenten grote veranderingen met zich mee.

Het tussen Nederland en Zwitserland gesloten DBA 2010 (Doppelbesteuerungsabkommen) brengt per 1 januari 2012 voor zowel pensioenen als voor lijfrenten grote veranderingen met zich mee.

Pensioen
Tot januari 2012 werd een verschil gemaakt tussen een particulier pensioen en een overheidspensioen. Voor het particuliere pensioen werd Zwitserland als het woonland bevoegd. Indien het pensioen was opgebouwd tijdens een dienstverband in een overheidsfunctie, bleef Nederland ook na emigratie bevoegd belasting te heffen.

Dit verschil is per 1 januari 2012 opgeheven. De fiscale behandeling van pensioenen, lijfrenten en soortgelijke beloningen is per deze datum gelijk. Dit betekent echter niet dat over het pensioen of de lijfrente altijd Zwitserland als het woonland bevoegd is tot belastingheffing. In artikel 18 DBA is geregeld wanneer Zwitserland en wanneer Nederland bevoegd is.

Artikel 18 DBA 2010
Lid 1 van dit artikel is duidelijk: pensioenen, lijfrenten en soortgelijke beloningen die betaald worden aan een inwoner van Zwitserland, worden in Zwitserland belast.
Lid 2 bevat echter drie uitzonderingen op het uitgangspunt van lid 1. Volgens lid 2 blijft Nederland bevoegd indien aan drie voorwaarden wordt voldaan. Vooral van belang is de voorwaarde dat het pensioen of de lijfrente in Zwitserland naar het normale tarief wordt belast. Indien niet, dan blijft Nederland bevoegd.

De vraag is hoe de Nederlandse fiscus artikel 18, lid 2, DBA zal uitleggen en toepassen. Ik ga er echter vanuit dat Nederland zich bevoegd zal achten:

1. Indien, zoals in sommige kantons, een lijfrente fiscaal gunstig wordt behandeld doordat de lijfrente voor minder dan 100% in de belastingheffing wordt betrokken.
2. Indien er sprake is van een Pauschalsteuer. Dit houdt in dat over het gehele inkomen en vermogen van een inwoner van Zwitserland een bepaald bedrag aan belasting 'pauschal' wordt berekend. Het woord 'pauschal' is het beste te vertalen met 'bedrag in eens, vooraf bepaald bedrag' of 'globaal bedrag'. De mogelijkheid met de belastingdienst een Pauschalbedrag af te spreken geldt alleen voor inwoners in Zwitserland, die niet de Zwitserse nationaliteit hebben en die in dat land niet werkzaam zijn. Vooral voor vermogende buitenlanders is de Pauschalsteuer gunstig en daardoor zeer geliefd.

Lid 3 van artikel 18 DBA is verder nog van belang bij afkoop van pensioenaanspraken. Dit kan leiden tot belastingplicht in Nederland over de afkoopsom. Om onaangename verrassingen te voorkomen, is het goed om voor de emigratie hierover duidelijkheid te verkrijgen. Indien er sprake is van een conserverende aanslag, dan is allereerst uitstel mogelijk en vervolgens, indien men minstens tien jaar in Zwitserland heeft gewoond, ook vrijstelling.

Dit artikel is tot stand gekomen is samenwerking met mr. Eva Hofkes, verbonden aan Huisinzwitserland.eu.

---

Terug naar overzicht